ژاراوه زانيارى گشتى له لايه ن عمر ايذدخواه

هل تريد التفاعل مع هذه المساهمة؟ كل ما عليك هو إنشاء حساب جديد ببضع خطوات أو تسجيل الدخول للمتابعة.

кцгdIsтдп


    له كاتى خوێندنه وه ى مێژوودا ده بێت له چى وريا بين ؟

    عمر خالید عسمان
    عمر خالید عسمان
    Admin


    Hejmara Nûçeyan : 329
    Join date : 24/10/2009
    Age : 32
    Welat : iraq

    له كاتى خوێندنه وه ى مێژوودا ده بێت له چى وريا بين ؟ Empty له كاتى خوێندنه وه ى مێژوودا ده بێت له چى وريا بين ؟

    مُساهمة  عمر خالید عسمان السبت أغسطس 28, 2010 11:34 am


    نووسەر: عوسمان محمد خەمیس
    بەرواری بڵاوکردنەوە: ٢٠١٠/٠٣/٠٧

    a
    كاتێك كتێبە مێژووییەكان دەخوێنینەوە دەبێت ووریای ئەوە بین ئێمەش لەگەڵ بۆچوونی نووسەردا لار نەبینەوە، چونكە ئەبێت تەماشای بنچینەی ڕیوایەتەكە بكەین نەك بۆچوونی نووسەرەكە، دەبێت بە ویژدان و ئینسافەوە بخوێنینەوە. هەروەهاـ لە كاتی خوێندنەوەى مێژووى هاوەڵانی پەیامبەردا صلى الله عليه وسلم ـ ئەبێت ئەم دوو شتە بزانین:
    یەكەمیان: ئەبێت ئەوە بزانین، كە هاوەڵانی پەیامبەرصلى الله عليه وسلم باشترین كەسن لەدوای پەیامبەران عليهم الصلاة والسلام، چونكە خوای پەروەردگار مەدحی كردوون وە پێغەمبەری خواش صلى الله عليه وسلم مەدحی كردوون وە لە چەندین فەرموودەدا ئەوەى ڕوون كردۆتەوە كە ئەوان باشترین كەسن لە دوای پەیامبەران عليهم الصلاة والسلام.
    دووەمیان: دەبێت بزانین هاوەڵانی پەیامبەری خوا صلى الله عليه وسلم مەعصوم نین.
    بەڵێ ئێمە ئەڵێین (ئیجماع)یان عيصمەتی هەیە، چونكە پەیامبەری خوا صلى الله عليه وسلم هەواڵی پێداوین ئوممەتەكەی هەرگیز هەموویان لەسەر گومڕایی كۆنابنەوە(1)، كەواتە ئەوان لەوە مەعصومن كە هەر هەموویان لەسەر گومڕایی كۆببنەوە، بەڵام وەكو تاك نەخێر مەعصوم نین، چونكە مەعصومیەت تەنها بۆ پەیامبەران و فریشتەكانە؛جگە لەوان بڕوامان بە مەعصومیەتی هیچ كەسێكی تر نیە. جا لەم كتێبەماندا هەوڵئەدەین بەوپەڕی تێكۆشانەوە بۆ جیاكردنەوەى ڕاستیەكان و ڕوحیەكان، خۆشەویستیمان بۆ هاوەڵانی پەیامبەرصلى الله عليه وسلم هەرگیز نەبووە و نە ئەبێتە هۆكارێك بۆ شاردنەوە و پشتگوێ خستنی ڕاستیەكان، عەیبیش لەمەدا نابینین، ئەمەش دوای پرس و ڕاوێژمان بەو زانایانەى، كە جێی متمانەمانن.
    ئەڵێم: عەیب نییە مرۆڤ رۆبچێت لەم جۆرە باسانەدا، بەڵكو عەیب ئەوەیە مرۆڤ ڕۆبچێت بە نەزانینەوە یا بە نیەت خراپیەوە، یان بە هەردووكیانەوە پێكەوە، بەڵام گەر هاتوو ڕۆچوونەكە بە زانین و دادگەریی و ئینساف و لەخوا ترسیەوە بوو، ئەوەندەى من بزانم هیچ ڕێگرێك نییە لە نەكردنی.
    كەواتە: ئەبێت هاوەڵان بە باشترین كەس بزانین، بەڵام ئەبێ بشزانین كە مەعصومیش نین. ئەوەش كە لە هەندێكیانەوە وەشاوەتەوە هەڵە (خطأ)ـە نەك (خطيئة‌)(2)، ئەم دووانەش دوو شتی جیاوازن. جا هەر ڕیوایەتێكت بینی تانە و تەشەری دەدا لە هاوەڵێك، نە زوو بەرپەرچی دەرەوە، نە ڕاستەوخۆ قبوڵی كە، تا تەماشای ڕیوایەتەكە دەكەین، ئەگەر سەنەدەكە صحيح بوو ئەوا لەو بەشەیە كە ئەوان پارێزراو(معصوم)نین لە هەڵەوكورتی، وەكو هەر مرۆڤێكی تر هەڵە دەكەن، خۆ ئەگەریش سەنەدەكە ضعيف بوو، ئەوا هەر لەسەر ئەصلەكە بمێنەوە، كە ئەوان باشترین كەسن لەدوای پەیامبەران عليهم الصلاة والسلام.
    سەبارەت بەمەدحی خوای گەورە بۆ هاوەڵانی پەیامبەرصلى الله عليه وسلم، ئەو فەرمایشتەی پەروەردگارە، كە دەفەرموێ: {مُّحَمَّدٌ رَّسُولُ اللَّهِ وَالَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّاء عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاء بَيْنَهُمْ تَرَاهُمْ رُكَّعاً سُجَّداً يَبْتَغُونَ فَضْلاً مِّنَ اللَّهِ وَرِضْوَاناً سِيمَاهُمْ فِي وُجُوهِهِم مِّنْ أَثَرِ السُّجُودِ ذَلِكَ مَثَلُهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَمَثَلُهُمْ فِي الْإِنجِيلِ كَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطْأَهُ فَآزَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ فَاسْتَوَى عَلَى سُوقِهِ يُعْجِبُ الزُّرَّاعَ لِيَغِيظَ بِهِمُ الْكُفَّارَ وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِنْهُم مَّغْفِرَةً وَأَجْراً عَظِيماً }الفتح29.
    واتە: (موحەممەد نێردراوى خوایە، ئەوانەشی لەگەڵیدان زۆر توندو تیژن بەرانبەر بێ باوەڕان و، بە بەزەیی ومیهرەبانن بەرامبەر بە یەكتری، دەیان بینیت، خەریكی كڕنوش و سوژدە بردنن، هیوایان بەدەستهێنانی بەهرە و ڕەزامەندی خوایە، نیشانەیان وا بە ناوچاویانەوە لە ئەنجامی سوژدە بردنیان و عیبادەت كردنیان، ئەمە نمونەو وەسفیانە لە تەوراتدا، نمونەشیان لەئینجیلدا وەكو ڕوەكێك وایە تازە چەكەرەى كردبێ و سەوز بوو بێت، ئەنجا چەكەرەكەی بەهێز كردبێ و قاییم بووبێ و جا لەسەر لاسكەكەى ڕێك و قنج ڕاوەستابێ، (ئەوەندە جوان)بێ جوتیارەكانی سەرسام كردبێ، ئەم وەسفە بۆ ئەوەیە خوا كافرانی پێ داخ لەدڵ بكات(3)، جا خوا بەڵێنی داوە بەوانەیان باوەڕیان هێناوە و كردەوەی چاكەیان ئەنجام داوە، بە لێخۆشبوون و پاداشتی گەورە). لەم ئایەتەدا خوای پەروەردگار مەدحی سەرجەمی هاوەڵانی پەیامبەری خوا صلى الله عليه وسلم دەكات، كەواتە ئەصل لە هاوەڵاندای مەدح كردنە. هەروەها پەیامبەری خوا صلى الله عليه وسلم دەفەرموێت: (لاتسبوا أصحابي، فلو أن أحدكم أنفق مثل أُحد ذهبا ما بلغ مُدّ أحدهم ولا نَصِيفَه)(4). واتە: (جوێن و قسە بە هاوەڵانم مەڵێن، (سوێند بەوەى نەفسی منی بەدەستە)(5)ئەگەر یەكێكتان بە ئەندازەى كێوی ئوحود زێڕ ببەخشێ ناگاتە مشتێكی ئەوان بەڵكو نیوە مشتێكیشیان). ئەوە وەسف و مەدحی پەیامبەری خوایەصلى الله عليه وسلم بۆ هاوەڵەكانیی خۆی.
    إن شاء الله باسی (عەدالەتی هاوەڵاندا) بە تێرو تەسەلی باسی لێوە دەكەین. ئەبو موحەممەدی قەحتانی لە (نونیەكەى) خۆیدا ئەڵێ:
    لا تقبلن من التواريخ كل ما جمع الرواة وخط كل بنــــان
    إرو الحديث المنتقى عن أهله سيما ذوي الأحلام والأسنان
    كابن المسيب والعلاء ومالك والليث والزهري أو سفيــان (6)
    یانی ئەگەر مێژویەكی ڕاستت دەوێ، ئەو مێژووەیە كە ئەمانە و هاوشێوەكانیان ڕیوایەتی دەكەن لە متمانە پێكراوەكانەوە(وەكو سەعیدی كوڕی موسەییب و عەلاء و مالیك و لەیس و زوهری وسفیان و هتد...)، نەك ئەوەى زۆرێك لەوانەى، كە تانەو تەشەر لە سیرەتنامەى هاوەڵان دەدەن ئەیڵێن: (بەڕاستی مێژوومان ڕەش و تاریك و لێڵە)!!
    نەخێر بە دڵنیاییەوە وا نیە. ئێمە مێژوومان سپی وپاكە، جوانە، خاوێنە، مرۆڤ چێژ لە خوێندنەوەى وەردەگرێت.
    * هەركەسێكیش زیاتری دەوێت؛ بابگەڕێتەوە بۆ كتێبە مێژووییەكان:
    وەكو (تاريخ الأمم والملوك)كە بە (مێژووی تەبەری) ناسراوە.
    یان (البداية والنهاية‌)ی ئیبن كەسیر.
    یان (تاریخ الإسلام)ی زەهەبی.
    وباقی كتێبە مێژوویە متمانەپێكراوەكانی تریش.
    وە(مێژووەكەى ئیمامی تەبەری) بەگرنگرترین كتێبی مێژووی ئیسلامی دادەنرێت، هەم ئەهلی سوننەت و هەم ئەهلی بیدعەش ڕیوایەتەكانی دەگێڕنەوە و بە بەڵگەى دەهێننەوە، باشە تۆ بڵێی هۆی چی بێ مێژووەكەى دەخرێتە پێش هەموو مێژووەكانی ترەوە؟!
    (مێژووی تەبەری)یش پێش دەخرێت لەبەر زۆر شت لەوانە:
    1.نزیكی سەردەمی ئیمامی تەبەری لەو ڕواداوانە.
    2.ئیمامی تەبەری بەسەنەد ڕیوایەتەكان دەگێرێتەوە.
    3.گەورەیی ئیمامی تەبەری و پایە زانستیەكەی:(7)
    4. زۆربەى كتێبە مێژووییەكانی تر لەویانەوە وەرگرتووە.
    كەواتە، هەر كە ویستمان بخوێنینەوە ئەوا با ڕاستەخۆ بڕۆین بۆ لای ئیمامی تەبەری:، بەڵام هەر وەك وتم، هەم ئەهلی سووننە شتی لێوە وەردەگرن، هەم ئەهلی بیدەعیش بەهەمان شێوە ئەوەى لێ دەبەن كە ڕێكە لەگەڵ مەزهەبەكەیان، ئیدی چۆن ئەم دوو شتە بگونجێنین؟!
    ئەوەى ئیمامی تەبەری: لە باقی مێژوونووسانی تر جیا دەكاتەوە ئەوەیە ـ وەكو باسم كردـ قسە ناكات مەگەر بەسەنەد نەبێت، جا ئەهلی سوننە سەنەدە صەحیحەكانی تەبەری وەردەگرن، بەڵام ئەهلی بیدەع صەحیح و ڕاست و ضعيف وەردەگرن، گرنگ ئەوەیە لەگەڵ هەواو ئارەزووی ئەواندا بگونجێ. كە ئاوهابوو پێویستە شێوازو ڕێباز(منهج)ی ئیمامی تەبەری لە نوسینەوەى مێژووەكەیدا بزانین.
    *مەنهجی ئیمامی تەبەری: لە نوسینەوەى مێژووەكەیدا:
    بەڕاستی ئیمامی تەبەری: بێخەم و ئاسودەمان دەكات لەم مەسەلەیەدا، بەو پێشەكیەی كە لە سەرەتای كتێبەكەیدا نووسیویەتی، خۆزگە ئەوانەى ئەو مێژووە دەخوێننەوە ئەو پیشەكیەش بخوێننەوە.(Cool
    ئیمامی تەبەری: لە پێشەكى مێژووەكەیدا دەڵێت: (با ئەو كەسەی ئەم كتێبەمان دەخوێنێتەوە بزانێت، لە هەموو ئەوانەى لێرەدا باسم كردوون و بە مەرجم گرتوون بینوسمەوە، تەنها پشتم بەستووە بەو هەواڵانەی كە ڕیواتكراون، لەگەڵ ئەو فەرمودانەی كە پاڵم داون بە خاوەنەكانیانەوە، جا هەر هەواڵێكی تێدا بێت لەوانەى پێش خۆمانەوە ڕیوایەتمان كردووە، كە ئەبێتە جێی ناڕەازیی خوێنەرى و بێزاری بیسەرى، لەبەر ئەوەیە ئەو ڕیوایەتانە نە صەحیحن و نە هیچ واتایەكیشیان لە هەقیقەت و واقیعدا هەیە، جا با بزانرێت ئەوە لەلایەن ئێمەوە نەبووە، بەڵكو لەلایەن هەندێك لە هەواڵخوانەكانەوە هاتووە، كاری ئێمە تەنها گواستنەوەى ئەوانە بووە بەو شێوەى بۆمان گوازراوەتەوە و بە دەستمان گەیشتووە.(9)
    وا ئەزانم ئیمامی تەبەری: بەم پێشەكیەى كتێبەكەى بەرپرسیارێتی دەخاتە ئەستۆی تۆی خوێنەر.
    ئەوەتا پێت ئەڵێ: ئەگەر لەم كتێبەمدا هەواڵێكت بینی و پێی ناڕازی بوویت و بەناماقوڵت زانی، ئەوە تەماشای ئەوانە بكە وا لێیانەوە ڕیوایەتمان كردووە، بەرپرسیارێتی لە ئەستۆی ئەوە، لەسەرمە ناوى ئەوانە بهێنم بۆیان گێڕاومەتەوە، ئەگەر جێی متمانە بوون قبوڵی كە وەگەرنا قبوڵی مەكە.
    زۆربەى فەرموودەناسەكان هەمان ئەم كارەیان كردووە، هەر بۆیە كە دەگەڕێیتەوە بۆ كتێبەكانی فەرموودە بێجگە لەهەردوو (صەحیحی بوخاری و موسلیم) كە پەیمانیان داوە جگە لە صحيح ڕیوایەت نەكەن.
    بۆ نموونە بگەڕێیتەوە بۆ: (جامع الترمذي)، يان(سنن أبي داوود)، يان(الدارالقطني)، يان (الدارمي)، يان (مسند أحمد)و...كتێبەكانی تریش، دەبینیت تەنها سەنەدەكە باس دەكەن و بە مەرجیان نەگرتووە تەنها صەحیحەكان دەربهێنن، تەنها باسی سەنەدەكەیان كردووە، بۆیە پێویستە بڕۆیت تەماشای سەنەدەكە بكەی، گەر سەندەكە صەحیح بوو قبوڵی كە و گەرنا نەخێر.
    لێرەدا تەبەری پەیمانی نەداوە تەنها هەواڵە ڕاستەكان بگێڕێتەوە، تەنها پەیمانی ئەوەى داوە ناوى ئەو كەسانە بهێنێت كە هەواڵەكانیان لێوە دەگێڕێتەوە.
    ئیبن حەجەریش: باسی ئەم مەنهەجە دەكات، كاتێك ئاماژە بە ڕێباز و مەنهەجی زۆربەى كۆنەكان دەكات و ئەڵێ: (زۆربەى فەرمودەنەسەكانی سەردەمی كۆن، لە ساڵەكانی دوو سەد بەرەو سەرەوە، كە بە سەنەدەوە باسی فەرمودەیەكیان كردووە، وایان زانیوە ئیتر ئەركی سەرشانی خۆیان بەجێ هێناوە و بەرپرسیارێتیان لەسەر نەماوە.(10)
    كەواتە هیچ بەرپرسیاریەتیەك لە ئەستۆی ئیمامی تەبەریدا: نەماوە.
    جا ئیمامی تەبەری زۆر جار لە پیاوێكەوە ڕیوایەت دەكات كە ناوى لوطي كوڕی یەحیایە و كونیەكەی (ئەبو میخنەفە).
    ئەم ئەبو میخنەفە، تەبەری: (پێنج سەدو هەشتاوحەوت)ڕیوایەتی لێ دەگێڕێتەوە.
    ئەم ڕیوایەتانەش لە وەفاتكردنی پەیامبەری خواوەصلى الله عليه وسلم دەست پێدەكات هەتا خیلافەتی یەزید، ئەمەش ئەو ماوەیەیە كە لەم كتێبەماندا باسی لێوە دەكەین، لە گرنگترینیان:
    1. سەقیفەی بەنی ساعیدە.
    2. چیرۆكی شورا.
    3. هەمو ئەو شتانەى كە خەوارج بەهۆیەوە هەستان و كردیانە سەر عوسمان رضي الله عنه.
    4. ئینجا كوشتنی.
    5. خیلافەتی عەلى رضي الله عنه.
    6. جەنگی جەمەل.
    7. جەنگی صفين.
    8. مەسەلەى تەحكیم.
    9. جەنگی نەهرەوان.
    10. خیلافەتی موعاویە رضي الله عنه.
    11. كوشتنی حوسێن رضي الله عنه.
    لە هەر یەكێكی ئەم ڕوداوانەدا ڕیوایەتێكی ئەبی میخنەف هەیە، هەر ئەم ڕیوایەتانەشن كە ئەهلی بیدەع پشتی پێ دەبەستن و بایەخی پێدەدەن.
    ئەم ئەبو میخنەفە، ئیبن موعین لە بارەیەوە دەڵێ: (لیس بشیء) هیچ نییە.
    ئەبو حاتیم دەڵێ: (متروك الحديث)فەرموودەكانی واز لێ هێنراوە.
    جارێكی تر هــەر لەبارەى ئەمـەوە پرسیاری لێكرا، ئەوەبوو دەستی ڕاتەكان و وتــی:
    (بۆ كەس هەیە پرسیار لە بارەی ئەوەوە بكا [پێویست بە پرسیاركردن ناكات] .
    (دارەلقوتەنــی) دەڵێ: (ضعيفــة‌).
    ئیبن حیبّان دەڵێ: (يروي الموضوعات عن الثقات) فەرموەدە هەڵبەستراوەكان لە خەڵكانی سیقەوە دەگێڕێتەوە)
    زەهەبیش دەڵێ: (اخباري تالف لا يوثق به).(11)
    بۆیە ئەگەر (مێژووی تەبەری)ت كردەوە و ڕیوایەتێكت بینی تانە و تەشەری دەدا لە هاوەڵانی پەیامبەرصلى الله عليه وسلم و بینیت لە ئەبو میخنەفەوە ڕیوایەتی كردووە، ئەوا پێویستە وەلای نێی!
    لەبەرچی؟ لەبەر ئەوەى ڕیوایەتی ئەبو میخنەفە!
    هەروەها ئەم ئەبو میخنەفە، بیدعە و درۆكردن و زۆری ڕیوایەتكردنی لە خۆیدا كۆكردۆتەوە.
    موبتەدیعێكی زۆر درۆزنی زۆر ڕیوایەتكەرە!!
    ئەبو میخنەفیش خۆی بەتەنها نیە، بەڵكو ئەم ناودارترینیانە، وەگەرنا هی ترش هەن ئەمسالی: (واقیدی)(12). كە وازلێهێنراوە (متروك)ـە و تۆمەتی درۆشی بە پاڵ دراوە، ڕاستە مێژوو ناسێكی گەورە و حافظه و زانایە لەبواری مێژوودا، بەڵام جێی متمانە نیە. سێیەم: (سەیفی كوڕی عومەری تەمیمی)(13)یە، بەهەمان شێوە ئەمیش مێژووناسێكی ناسراوە، بەڵام وازلێهێنراو (متروك)ە و تۆمەتبارە.
    (ئەلكەلبی)(14)یش بە هەمان شێوە، درۆزنێكی بەناوبانگە، بۆیە پێویستە مرۆڤ هەمیشە بە دوای ڕیوایەتی ئەمانە و هاوشێوەكانیاندا بگەڕێ و تەئكیدیان لێبكاتەوە.
    ========================
    (1) أخرجه أحمد في(مسنده) من طريق أبي بصرة الغفاري، (6/396 رقم 26682). وأخرجه ابن ماجة -كتاب الفتن- باب السواد الأعظم(2/367) حديث رقم (3998). و ابن أبي عاصم في (السنة)- باب ما ذكر من أمر النبي بلزوم الجماعة (ص 39 رقم 80) من حديث أنس بن مالك.
    (2) خطأ): هەڵەكەی بە ئەنقەست نەكردووە، بەڵام (خطيئة‌) هەڵەكەى بە ئەنقەست كردووە. بڕوانە(النهاية في غريب الحديث)باب الخاء مع الطاء. (الصحاح في اللغة) مادة خطأ، و غیرهم.(وەرگێڕ)
    (3) جا ئیمامی مالیك: ئەم ئایەتەى كردۆتە بەڵگە لەسەر كافر بوونی ئەوانەى كە ڕقیان لە هاوەڵانەی، دەلێ: چونكە ڕقیان لە هاوەڵانە، هەر كەسێكیش ڕقی لە هاوەڵان بێت بەپێی ئەم ئایەتە كافرە، كۆمەڵێك لە زانایانیش لەگەڵ ئەم بۆچوونەی ئیمامی مالك دان. بڕوانە تەفسیری ئیبن كثير بەرگی7 ل280. هەروەها بڕوانە صب العذاب على من سب الأصحاب للآلوسيSadوەرگێڕ)
    (4) متفق عليه: (صحيح البخاري) كتاب فضائل الصحابة، باب لو كنت متخذا خليلا، حديث (3673)، (مسلم)فضائل الصحابة، باب تحريم سب الصحابة رضي الله عنهم، حديث(2540).
    (5) ئەوەى نێوان هەردوو كەوانەكە زیادەی خۆمن و لە عەرەبیەكەدا ئەم لەفزەى ڕیوایەت نەكردووە، بەڵام زیادەیەكی صەحیحە. (وەرگێڕ)
    (6) (نونية القحطاني) الأبيات (179 - 181).
    (7) تەبەری: ناوی موحەممەدی كوڕی جەریری كوڕی یەزیدە، (ئەبو جەعفەری تەبەری) پێ دەڵێن، موفەسیر و موحەدیس(فەرمودەناس)و مێژوونووس و شارەزا و ئوێولییەكی زۆر بەناوبانگە، پێشەوایەكی موجتەهیدە لە ساڵی (224 هـ) لە (تەبرستان) لە دایك بووە و لە ساڵی(310 هـ) كۆچی دوایی كردووە، لە كتێبەكانی: (تاريخ الامم والملوك) و(جامع البيان في تأويل آي القرآن). ئیمامی زەهەبی ئەڵێ: (كان ثقة حافظا، رأسا في التفسير، إماما في الفقه و الاجماع والاختلاف، علاّمة في التاريخ وأيام الناس، عارفا بالقرآت و غير ذلك) اه (سير أعلام النبلاء)(14/270) ـ.
    (Cool بەڵكو پێویستە هەموو كەسێك، كە كتێبێك دەخوێنێتەوە پێشتر پێشەكی كتێبەكە بخوێنێتەوە، بۆ ئەوەى ئاگاداری ئەو ڕێباز و شێوازە بێت كە نووسەر گرتویەتیە بەر.
    (9) (مقدمة تاريخ الطبري) (ص5).
    (10) ((لسان الميزان) (4/128) ترجمة الطبراني صاحب المعاجم الثلاثة.)
    (11) (الجرح والتعديل) (7/182)، (ميزان الإعتدال) (3/419)، (لسان الميزان)(4/ 492).
    (12) (سير أعلام النبلاء) (9/172).
    (13) أنظر ترجمته في (ميزان الإعتدال)(2/255)، و (تهذيب التهذيب) (4/295).

    (14) ترجمة (محمد بن السائب الكلبي) في (ميزان الإعتدال) (3/556)



    سةرضاوة// سايتى بةهةشت

      الوقت/التاريخ الآن هو الجمعة مارس 29, 2024 9:42 am