به ناوي خواي گه وره .
..........(ليمۆي ترش)..........
ئه و نه خۆشه ي كه باداري له گه لدايه ، ده بيێ رۆﮊي يه ك ليمۆ بخوات تا ماوه(٠١)
رۆﮊ واته له و (٠١) رۆﮊه دا ده بيێ (٠١) ليمۆ بخوات ، پاشان(٠١) رۆﮊ وازي ليێ دێني هه تا بيسته م رۆﮊ ئينجا ده ست ئه كاته وه به خواردني هه تا نه خۆشه كه باش ئه بيێت .
...........( گيێوﮊ ).............
گيوﮊ گه لايه كي كه ره وزي و گوليێ كي سپي ده رده كات پاشان گوله سپي يه كه هه لده وه رێت و ده يكات به به ر له وه رزي پايزدا به ره كه ي زه رد و سوور ده بيێ و ده گات ، تاميێكي مزر و شيرين به مرۆف ده به خشيێ
، هه موو ده نكيێكي گيوﮊ له دوو ناوك زياتري تيێدايه گيوﮊ له قۆخ و هه لوﮊه و هه رميێ موتربه ده كرێ ، باپيرانمان له زۆر لايه نه وه سووديان له گيوﮊ وه رگرتوه
وه ك :
*_ گه لاكانيان كولاندوه و پالاوتويانه و ئاوه كه يان به كار هيێناوه بۆ ئازاري گورچيله و سك .
*_ چلێكي ووشكي ئه م دره خته يان له سه ر ئاگر داناوه و رۆني ده ركرده ئه و
رۆنه يان بۆ چاره سه ري بيرۆ و ئازاري ددان به كار هيێناوه .
.............( چايي )..............
ليێكولينه وه زانستي يه كان
ئه وه يان ده رخستووه كه (چا) چه ند سوودێكي هه يه وه ك :
*_ چالاك كه ره وه يه كي باشه بۆ ميێشك و ئيسراحه تي پيێ ده كات .
*_ بۆ جواني پيێست به سووده .
*_ بۆ كوئه ندامي ميز به سووده .
*_ له كاتي سك چوون و رشانه وه دا يارمه تي نه خۆش ده دات بۆ گه رانه وه ي ئاوي له ش ، به لام به مه ر
جيێك به لايه ني كه مه وه دواي يه ك سه عات له نان خواردن بخورێته وه ، چونكه ئه گه ر راسته و خۆ دواي نان
خواردن بخورێته وه زه ره ر ده دات و مادده ئاسنه كاني له ناو ده بات .
............( سيێو ).............
سيێو بۆ پاك كردنه وه ي ناو ده م و بۆن خۆش كردني
ده ورێكي باش ده بينيێ ، ووتراوه رۆﮊنه خواردني
يه ك سيێو و يه ك پرته قال ئه بيێته هۆي هيێز و
توانا به خشين به و كه سه و ره نگيێكي جواني پيێ ده به خشيێ .
سووده كاني تري :
*_ بۆ چاره سه ري قه بزي :
ئيواران يه ك سيێو و به يانيان يه ك سيێو شتيێكي به كه لكه .
*_ بۆ به هيێزكردني پيێست : به ئاوي سيێو ده م و چاو و مل و سك
چه ور ده كرێت ده بيێته هۆي به هيێز بووني پيێست ، وه خواردني سيێوێك دواي نان خواردن به تايبه تي ئيواران گه ده
ده حه سيێنيته وه و ددانه كان پاك ده كاته وه ، به هۆي
ترشه لۆكي(ئوكساليلك) كه له سيێودا هه يه هه ميش ددانه كان به سپيێتي ده هيێليته وه ، پزيشكيێكي فه ره نسي كه ناوي ( ليون بينه )يه ده ليێت : سيۆو چچ
به نه كولاوي چچ به برﮊاوي ئه گه ر ئاوه كه ي بكولێنر ێت و هه نگويني تيێ بكرێت زۆر له نه خۆشيه كان
چاره سه ر ده كات ، ئه و ئافره تانه ي كه به ته نگ جوانيه وه ن و ده ترسن ئه و جوانييه يان له ده ست بچيت ، ده بيێت سيێو بخۆن ، چونكه پيستيان وه ك خۆي ده هيێليته وه و تووشي قه له ويش نابن . ته نها بۆ ئه وانه ي كه نه خۆشي شه كره يان هه يه يان هه رس كردنيان ته واو نيه نابيێ سيێو بخۆن و بۆ ئه وان باش نيه .
...........( كه نگر )..............
خواردني بۆ نه خۆشي به له كي باشه ، هيێزي ئارن زوو (شه هوه ت) زياد ده كات ، هه روه ها خواردني ئه م گيايه غازات لاده بات و هيێزي هه رسكردن زياد ده كات ، دﮊ نه خۆشي شيێرپه نجه يه .
.............( تۆله كه )...........
ئاره زووي خواردن زياد ده كات ، ئازاري سه ر كه م ده كاته وه ياخود هه ر نايهيليێ
خوێني خه ست ته ر ده كاته وه ، خواردني ئاوه كه ي سك چوون لاده بات ، خواردني توله كه پاش كولاندني بۆ ئازاري گورچيله به سووده .
............(گۆزروان).............
خواردني ئه م گيايه يارمه تي
هه رس كردن ده دات ، خوێن پاك ده كاته وه ، بۆ به هيێزكردني توكي سه ر زۆر به سووده ، ئاوي گوزروان رملي گورچيله رائه مه لێ چاره سه ر بۆ ( التها بات ) .
............( كوزه له )............
ميێشك به هيێز ده كات ، يارمه تي جگه ر ده دات ، گورچيله ده شوات و به ردي ميزه لدان وورد ده كات ، هه روه ها تامي خۆش ده كات .
............( باميه )...............
خواردني گوله كه ي بۆ (سه فراو) ...باشه ، به لغه م لا ده بات ده نگي نوساو به ر
ده دات ، ريخۆله پاك ده كاته وه ، كرمي گه ده را ئه مالي هه روه ها بۆ نه خۆشي (اعصاب) چاكه ، بينايي چاو به هيێز ده كات . باميه فيتامين (A,B,C)ي تيدايه .
...........(ته ره تيزه)............
ئه م گيايه مادده ي په نسيليني زۆر تيێدايه ، هيێز و تواناي خۆراك زياد ده كات ، هه روه ها بۆ ده م و چاو زۆر باشه .
..........(ليمۆي ترش)..........
ئه و نه خۆشه ي كه باداري له گه لدايه ، ده بيێ رۆﮊي يه ك ليمۆ بخوات تا ماوه(٠١)
رۆﮊ واته له و (٠١) رۆﮊه دا ده بيێ (٠١) ليمۆ بخوات ، پاشان(٠١) رۆﮊ وازي ليێ دێني هه تا بيسته م رۆﮊ ئينجا ده ست ئه كاته وه به خواردني هه تا نه خۆشه كه باش ئه بيێت .
...........( گيێوﮊ ).............
گيوﮊ گه لايه كي كه ره وزي و گوليێ كي سپي ده رده كات پاشان گوله سپي يه كه هه لده وه رێت و ده يكات به به ر له وه رزي پايزدا به ره كه ي زه رد و سوور ده بيێ و ده گات ، تاميێكي مزر و شيرين به مرۆف ده به خشيێ
، هه موو ده نكيێكي گيوﮊ له دوو ناوك زياتري تيێدايه گيوﮊ له قۆخ و هه لوﮊه و هه رميێ موتربه ده كرێ ، باپيرانمان له زۆر لايه نه وه سووديان له گيوﮊ وه رگرتوه
وه ك :
*_ گه لاكانيان كولاندوه و پالاوتويانه و ئاوه كه يان به كار هيێناوه بۆ ئازاري گورچيله و سك .
*_ چلێكي ووشكي ئه م دره خته يان له سه ر ئاگر داناوه و رۆني ده ركرده ئه و
رۆنه يان بۆ چاره سه ري بيرۆ و ئازاري ددان به كار هيێناوه .
.............( چايي )..............
ليێكولينه وه زانستي يه كان
ئه وه يان ده رخستووه كه (چا) چه ند سوودێكي هه يه وه ك :
*_ چالاك كه ره وه يه كي باشه بۆ ميێشك و ئيسراحه تي پيێ ده كات .
*_ بۆ جواني پيێست به سووده .
*_ بۆ كوئه ندامي ميز به سووده .
*_ له كاتي سك چوون و رشانه وه دا يارمه تي نه خۆش ده دات بۆ گه رانه وه ي ئاوي له ش ، به لام به مه ر
جيێك به لايه ني كه مه وه دواي يه ك سه عات له نان خواردن بخورێته وه ، چونكه ئه گه ر راسته و خۆ دواي نان
خواردن بخورێته وه زه ره ر ده دات و مادده ئاسنه كاني له ناو ده بات .
............( سيێو ).............
سيێو بۆ پاك كردنه وه ي ناو ده م و بۆن خۆش كردني
ده ورێكي باش ده بينيێ ، ووتراوه رۆﮊنه خواردني
يه ك سيێو و يه ك پرته قال ئه بيێته هۆي هيێز و
توانا به خشين به و كه سه و ره نگيێكي جواني پيێ ده به خشيێ .
سووده كاني تري :
*_ بۆ چاره سه ري قه بزي :
ئيواران يه ك سيێو و به يانيان يه ك سيێو شتيێكي به كه لكه .
*_ بۆ به هيێزكردني پيێست : به ئاوي سيێو ده م و چاو و مل و سك
چه ور ده كرێت ده بيێته هۆي به هيێز بووني پيێست ، وه خواردني سيێوێك دواي نان خواردن به تايبه تي ئيواران گه ده
ده حه سيێنيته وه و ددانه كان پاك ده كاته وه ، به هۆي
ترشه لۆكي(ئوكساليلك) كه له سيێودا هه يه هه ميش ددانه كان به سپيێتي ده هيێليته وه ، پزيشكيێكي فه ره نسي كه ناوي ( ليون بينه )يه ده ليێت : سيۆو چچ
به نه كولاوي چچ به برﮊاوي ئه گه ر ئاوه كه ي بكولێنر ێت و هه نگويني تيێ بكرێت زۆر له نه خۆشيه كان
چاره سه ر ده كات ، ئه و ئافره تانه ي كه به ته نگ جوانيه وه ن و ده ترسن ئه و جوانييه يان له ده ست بچيت ، ده بيێت سيێو بخۆن ، چونكه پيستيان وه ك خۆي ده هيێليته وه و تووشي قه له ويش نابن . ته نها بۆ ئه وانه ي كه نه خۆشي شه كره يان هه يه يان هه رس كردنيان ته واو نيه نابيێ سيێو بخۆن و بۆ ئه وان باش نيه .
...........( كه نگر )..............
خواردني بۆ نه خۆشي به له كي باشه ، هيێزي ئارن زوو (شه هوه ت) زياد ده كات ، هه روه ها خواردني ئه م گيايه غازات لاده بات و هيێزي هه رسكردن زياد ده كات ، دﮊ نه خۆشي شيێرپه نجه يه .
.............( تۆله كه )...........
ئاره زووي خواردن زياد ده كات ، ئازاري سه ر كه م ده كاته وه ياخود هه ر نايهيليێ
خوێني خه ست ته ر ده كاته وه ، خواردني ئاوه كه ي سك چوون لاده بات ، خواردني توله كه پاش كولاندني بۆ ئازاري گورچيله به سووده .
............(گۆزروان).............
خواردني ئه م گيايه يارمه تي
هه رس كردن ده دات ، خوێن پاك ده كاته وه ، بۆ به هيێزكردني توكي سه ر زۆر به سووده ، ئاوي گوزروان رملي گورچيله رائه مه لێ چاره سه ر بۆ ( التها بات ) .
............( كوزه له )............
ميێشك به هيێز ده كات ، يارمه تي جگه ر ده دات ، گورچيله ده شوات و به ردي ميزه لدان وورد ده كات ، هه روه ها تامي خۆش ده كات .
............( باميه )...............
خواردني گوله كه ي بۆ (سه فراو) ...باشه ، به لغه م لا ده بات ده نگي نوساو به ر
ده دات ، ريخۆله پاك ده كاته وه ، كرمي گه ده را ئه مالي هه روه ها بۆ نه خۆشي (اعصاب) چاكه ، بينايي چاو به هيێز ده كات . باميه فيتامين (A,B,C)ي تيدايه .
...........(ته ره تيزه)............
ئه م گيايه مادده ي په نسيليني زۆر تيێدايه ، هيێز و تواناي خۆراك زياد ده كات ، هه روه ها بۆ ده م و چاو زۆر باشه .