ژاراوه زانيارى گشتى له لايه ن عمر ايذدخواه

هل تريد التفاعل مع هذه المساهمة؟ كل ما عليك هو إنشاء حساب جديد ببضع خطوات أو تسجيل الدخول للمتابعة.

кцгdIsтдп


    ئادابى باش بۆ به كارهيَنانى مۆبايل

    عمر خالید عسمان
    عمر خالید عسمان
    Admin


    Hejmara Nûçeyan : 329
    Join date : 24/10/2009
    Age : 32
    Welat : iraq

    ئادابى باش بۆ به كارهيَنانى مۆبايل Empty ئادابى باش بۆ به كارهيَنانى مۆبايل

    مُساهمة  عمر خالید عسمان السبت أغسطس 07, 2010 10:03 am

    مؤبايل و سود و زيان














    خراث بةكارهيَنانى مؤبايل :

    ئةطةر نيعمةتةكانى مؤبايل بذميَرين نايةتة ذمار {وَإِن تَعُدُّواْ نِعْمَةَ اللّهِ لاَ تُحْصُوهَا }النحل 18 . يةكيَك لةم نيعمةتانة مؤبايلة , بؤتة هؤكارى زؤر بةسوود بؤ ذيان تاواى ليَهاتووة كةس بةبيَ مؤبايل نةتوانيَ . لةهةموو بوارةكانى ذيان سوودى ليَوةردةطيريَ رِيَطاى كورت كردؤتةوة , كاتى زؤر كةم دةويَت , سوودى ئةوندة زؤرة نايةتة ذمار . ديارة طوومان لةوةدا نيية كة زؤربةى شتةكان لايةنى ( سلبى و ئيجابى ) , ضاك و خراثيان هةية قةلَةم بيَ يا كتيَب ( ئينةتةر نيَت يا تةلةفزيؤن يان مؤبايل ..هتد.د ) ئةوانة دةكريَ خاوةنةكةى بؤ ضاكيان بةكار بهيَنيَ يا بؤ خراثةش بة هةمان شيَوة , بؤ يةئةمانة بة ياسايةك رِيَك بخريَت يان لايةنى ضاك و خراثيان رِوون بكريَتةوة بؤ ئةوةى ببنة مايةي بةختةوةرى و ئاسوودةيي خةلَك . ئةوكاتةى خواىطةورة مرؤظى دروست كردو و هيَناية سةرزةوى ياساي ذيانى بؤ دانان لة رِيَى ثيَغةمبةرانةوة ئةم ياسايةى رِةوانة كرد بؤ خةلَك بؤ ئةوةى هةموو شتةكان لة ذيان بة ثيَوةر و ياسا بيَ مرؤظ لة زؤر لايةنةوة حةزى لة خراثةية و سنور دةبةزيَنىَ وةك خوداى طةورة دةفةرمويَت {إِنَّ الْإِنسَانَ خُلِقَ هَلُوعاً{19} إِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعاً{20}}المحارج 20-21 مؤبايليش يةكيَكة لةم ئالَةتانة كة لايةنى ضاك و خراثى هةية بؤ هةردوو لابةكارديَت , بةلاَم كاتيَ بؤ خراثة بةكارى دةهيَنيَ تاوانى ليَ دةكةويَتةوة دةبيَتة هؤى كوشتن و ويَرانكردنى ضةندان خيَزان , بؤ ية بة ثيَويستمان زانى ئةم بابةتة باسبكةين لايةنى ئاداب و سوود و قازانج وة زةرةد و زيان و ضارةسةرى بةكوورتى ديارى بكةين .



    طرنكى مؤبايل :

    مؤبايل ئو جيهازة ئالَةتةية كة بةكارديَت بؤ ثةيوةندى كردن لةنيَوان خةلَك دةتوانريَ بةم ئالةتة بة كةمترين خؤ ماندوكردن و كةمترين كات لة هةر شويَنيَك و لةهةر كاتيَك ثةيوةندى بكةيت .

    طومان لةوةدا نيية كة بةرهةم هيَنانى مؤبايل يةكيَكة لة هةنطاوةكانى زانستى سةردةم لةسةدةى بيستةمدا , دةتوانى بةم بةرهةمة شوانيَكى نة خويَنةدةوار لة دةشت و مسافريَك لةناو شةمةندةفةرو كةشتى و فرِؤكة و كةسيَكى تر لةخواردنطةيةك و ضايخانةيةك و شؤفيَريَك لةناو سةيارة و ثياويَكى كاسبكار و مندالَيَك لة قوتابخانة و ئافرتيَك لة مالَةوة دةتوانن ثةيوةندى بةيةكترى بكةن لة هةر كات و شويَنيَك كة خؤيان مةبةستيانة , كةواتة مؤبايل ئالةتيَكى زؤر طرنطة لة وانةية سوودةكانى بة ئاسانى نةذميَردريَن .



    29 ئادابى طرنط بؤ بةكارهيَنانى مؤبايل :

    · بة سةلام كردن دةست ثيَ بكة و ووشةى ( الو ) (مرحبا ) (شةوباشى ) بةكار مةهيَنة , بةسةلام كردن 10 ضاكة وةردةطرى .

    · ئةو كاتانةى كاتى نوستن و ئيسراحةتن و نان خواردنن تةلةفؤن مةكة .

    · لةكاتى ضوونة ناو مزطةوت بؤ نويَذكرد داى بخة و نويَذ لة خةلَ تيَك مةدة .

    · ئةطةر جاريَك زةنطت ليَدا هةلَى نةطرت دةست بةجيَ دووبارةى مةكةرةوة كاتيَك رِاوةستة دوواتر بؤى بكةرةوة .

    · زةنطيَكى والةسةر مؤبايلةكةت دابنيَ طونجاو بيَ لةطةلَ شةرعى خوا نةبيَتة هؤى مايةى بيَزاركردنى خةلَك .

    · لةكاتى تةلةفؤنكردن بؤ ذمارةيةك تةكيد لةسةر ذمارةكة بكةرةوة بة هةلَة ذمارةكة ليَ مةدة .

    · نووكة بؤ كةس مة ضوونكة ئةمةتاوانة و سزاى لةسةرة لة رِؤذي دوايي طالتةكردنة بة موسلَمانان و دروستيش نيية .

    · قسة و طفتوطؤى بيَ سوود مةكة كات لة برايةكةت بطرى و زرةرةى ماددى ليَ بدةى .

    · تةلةفؤن مةكة بةبيَ كارى , كةسةكة بة قسةى بيَسوود بيَزار مةكة وةك بليَ ( دةمناسى , ضؤن نازانى كيَم , دةولَةمةند بووى و فةقير ناناسيةوة ) ئةوانة مةليَ و خؤتى ثيَ بناسيَنة شةرعى ترة . وةك لة فةرموودةى ثيَغةمبةر (صلى اللة علية وسلم) دا هاتووة (( قال جابر اتيت النبى (صلى اللة علية وسلم) من هذا فقلت أنا فخرج وهو يقول _أنا , أنا))البخارى و مسلم .

    · مؤبايلةكةت خاويَن بكةرةوة لة ويَنة و نامة و زةنطى بيَ شةرعى .

    · ئايةتى قورئان و بانطدان لةسةر زةنطى مؤبايلةكةت دامةنيَ دروست نية ,

    جارى واهةية تؤ لةئاودةستيت و مؤبايلةكةت زةنطى بؤديَ ئةمةش نا شةرعية ئايةت لة ئاودةست بخويَنريَت , يا ئايةتةكة تةواو نابيَ تؤ دةى برِى ئةمةش نابيَ .

    · مؤبايل مةخةنة دةست مندالاَن ذمارة ليَدةدةن و خةلَك بيَزار دةكةن .

    · ئةطةر كةسى بةرامبةر تةلةفؤنى هةلَنةطرت ئةوا سةردانى بكة دةبينى نةخؤشة يا لةشويَنيَكة ناتوانيَ هةلَى بطريَ يا هؤكاريَكى تر هةية .

    · دةنطى بةرامبةرت لة كاتى تةلةفؤنكردن تؤمار مةكة تةنها بة ثرسي كةسةكة نةبيَ و هةروةها بة بيَ ثرسي بةرامبةركةت مؤبايلةكةت مةخةرة دةنطويَزةرةوةى موكةبةرةكانى دةرةوة ( السماحة الخارجية ) ضوونكة نا شةرعية و تاوانة .

    · دواى تةواوبوونى تةلةفؤنةكةت مؤبايلةكةت قفلَ بكة نةوةك دةستت بةر دووطمةيةك بكةويَ و بةبيَ ويستى خؤت تةلةفوون بؤ يةكيَك برِوات .

    · ئةطةر لةناو نويَذ بووى لة بيرت ضووبوو مؤبايلةكةت دابخةى لةوكاتة زةنط ليَدةدا دةست بةجيَ بيكوذيَنةوة نويَذةكةت بةتالَ نابيَتةوة ( انشاْ اللة )

    · ئةطةر لة كؤرِ و مةجلس و دةرس و ووتاربووى مؤبايلةكةت بةكارمةهيَنة , ضوونكة ثيَضةوانةى ئادابي دةرسة , ئةطةر ثةيوةنديةكة طرنط بوو رِووخسةت لة مامؤستاكة وةربطرة ئينجا تةلةفؤن بكة .

    · مؤبايلي هيض كةس بةكارمةهيَنة بةبيَ ئيزن وةرطرتن لة خاوةنةكةى , نابيَ تةماشاى ذمارةكانى بكةى و ناوةكانى بكةيتةوة ضونكة ئةمة دةضيَتة بابى خةيانةت .

    · لةكاتى قسةكردن بة مؤبايل لةناو كؤرِ و مةجليس دةنطت زؤر بةرز مةكةرةوة ببيَتة هؤى تيَكدانى مةجليسةكة و بيَزار كردنيان .

    · خؤدةرخستن لة ناو مةجليس بةوةى كة خاوةنى شةريكة يان كةسيَكى زؤر عالةمية يان هةر بانطةشةيةكى تر كة مةبةستى خؤ دةرخستن بي , حةرامة , ثيغةمبةر (صلى اللة علية وسلم) دةفةرمويَت ((المتشبع بما لم كلا بس ثوبى زور)) رواة الشيخان .

    · لةكاتى قسةكردن ضاوديَرى خوا لةسةر قسةكانت دابنيَ , وةك خواى طةورة دةفةرمويَت {مَا يَلْفِظُ مِن قَوْلٍ إِلَّا لَدَيْهِ رَقِيبٌ عَتِيدٌ}ق 18 . واتة : هةر قسةيةكى لة دةم دةردةضيَت خيَرا ضاوديَريَك ئامادةية , تؤمارى دةكات.

    · شوكرانةى خواى لةسةر بكة , وةك ثيَغةمبةر (صلى اللة علية وسلم) فةرمان دةكات دةفةرمويَت (( اللهم ما اصبح بي من نعمة او باحد من خلقك فمنك وحدك لا شرىيك لك الحمد و لك الشكر )) .

    · نييةتت ثاك بيَ لة باكرهيَنانى مؤبايل . ثيَغةمبةر (صلى اللة علية وسلم) دةفةرمويَت ((من هم بحسنة فلم يعملها كتبت لة حسنة))رواة مسلم . واتة : كةسيَ نيةتى كردةوةيةكى ضاكى هةبيَت ناتوانيَ بيكا خواى طةورة ضاكةيةكى بؤ دةنووسيَ .

    · بةدةنطى نزم قسة بكة وةك خواى طةورة دةفةرمويَت {وَاقْصِدْ فِي مَشْيِكَ وَاغْضُضْ مِن صَوْتِكَ إِنَّ أَنكَرَ الْأَصْوَاتِ لَصَوْتُ الْحَمِيرِ}لقمان 19 . واتة : بة دةنطى هيَواش و لةبار طفتوطؤ بكة و بدويَ , ضونكة بةرِاستى ناخؤشترين و بيَزاركةرترين دةنطةكان دةنطى طويَ دريَذة كانة .

    · بة نوكة طالَتة بةكةس مةكة .

    · لة نيَو كؤرِ و مةجليس رِووخسةت وةربطرة . ثيَغةمبةر (صلى اللة علية وسلم) دةفةرمويَت (( ليس منا من لم يوقر كبير )) . واتة : لة ئيَمة نية كةسيَك رِيَز لة طةورةكان نةطرىَ .

    · ئةطةر دووكةس بة يةكةوة بوون مؤبايليَكيان بةكار دةهيَنا , ئةوا نابيَ ثستة ثست بكةن , ضونكة حةرِامة . قال(صلى اللة علية وسلم) (( اذا كنتم ثلاثة فلا يتنا جى اثنان دون الاخر )).

    · ئةطةر لةطةلَ ئافرتان قسةت كرد بة مؤبايل ووشةى خؤشةويستى و دلَدارى بةكار مةهيَنة , حةرِامة بةلَكو ووشةى ( دايكم يا خوشكم ) بةكار بهيَنة , ثيَغةمبةر (صلى اللة علية وسلم) دةفةرمويَت (( ما خلا رجل بامراة الا وكان الشيطان ثالثهما )) . واتة : ئةطة كاتيَك ثيا و ئافرةتيَك بةيةكةوة بوون ئيلا شةيتان دةبيَتة سيَيةميان .

    · زيَدة رِؤيي مةكة لة قسةكردن .

      الوقت/التاريخ الآن هو الأحد مايو 12, 2024 9:27 am